فصل 7- حدث اثناء نماز (شكستن وضوء در نماز)
مسئله 161 ◄ 1) اگر بر كسي در اثناء نماز حدثي عارض شود (وضويش به غير عمد فاسد شود) پس وي بايد دوباره وضوء گرفته و نمازش را ادامه دهد و بين اين اعمال حرف نزند و اگر حرف زد نماز وي باطل مي شود و بايد از اوّل شروع كند.
گرچه بعد از تشهّد باشد.
مسئله 162 ◄ 2) و البتّه شروع كردن نماز از اوّل بهتر است.
دليل:
رسول اللهﷺ : وقتي كسي از شما در نماز قئ (استفراغ) كند و يا كه خون دماغ شود؛ پس از نماز انصراف كرده و برود وضوء بگيرد و مادامي كه سخن نگفته باشد ادامه ي نمازش را بخواند. (صحيح ابن حبان ج3ص260 - مصباح الزجاجه ج1ص223 - بلوغ المرام ج1ص17 - سنن الكبري للبيهقي ج3ص139 - الفتح الكبير ج3ص161 - سنن ابن ماجه ج1ص385 - سنن الدارقطني ج1ص160)
مسئله 163 ◄ 3) و اگر اين اتّفاق براي امام بيافتد (در اثناء نماز حدثي عارض شود) پس امام كس ديگري را بجاي خود بِكِشد و جايگزين كند و خودش برود و وضوء گيرد و نمازش را ادامه دهد. اگر جايگزينش نماز را تمام كرده باشد پس وي مي تواند در مكاني كه وضوء گرفته است، نمازش را تمام كند يا اينكه برگشته و نماز را در همان جاي قبلي خود به اتمام برساند و اگر جايگزينش نماز را تمام نكرده باشد برگشته و پشت سر جايگزين ادامه دهد.
دلیل:
از حضرت علي (رض): اگر كسي هنگام امامت وضويش باطل شود، پس بيني خود را بگيرد و كس ديگري را بجاي خود بياورد. (سنن الدارقطني ج1ص162 - جامع المسانيد و المراسيل چ16ص36)
مسئله 164 ◄ و شرایط مقتدي نیز مانند امام مي باشد و فقط ديگري را بجاي خود نكشد.
مسئله 165 ◄ اگر كسي در نماز باشد و در اين حال بر وي جنون عارض شود و يا اينكه بيهوش شود و يا اينكه احتلامي شود (در نماز بخوابد و بر وي غسل واجب شود) و يا اينكه با صدا بخندد و يا اينكه از روي عمد وضويش را بشكند و يا اينكه بر وي ادرار زياد برسد و یا اينكه عضوي از بدن زخمي شود و از آن خون روان شود و یا به گمان اينكه وضويش شكسته است از مسجد خارج شود و بعد از خروج معلوم شود كه وضويش نشكسته است؛ در همه ي اين صورت ها نماز وي باطل می شود و بايد از اول شروع بكند.
دليل:
زيرا پيدا شدن اين عوارض در نماز نادر است. (الهدايه و البنايه ج2ص388 - اللباب ج1ص51)
مسئله 166 ◄ اگر كسي بعد از تشهّد آخر كاري منافي نماز انجام دهد، پس نمازش تمام است و واجبش (با سلام خارج شدن) ترك شده است.
مسئله 167 ◄ و اگر امام اين كار را انجام دهد، نماز مسبوق باطل است.
مسبوق: كسي كه به يك يا چند ركعت از نماز امام نرسیده باشد.
مسئله 168 ◄ اگر متيمِّم (كسي كه با تيمّم نماز مي خواند) بعد از تشهّد آخر آب ببيند، پس نماز وي باطل است.
دلیل:
زيرا باعث خروج غير اختياري از نماز شد و خروج اختياري نزد امام اعظم (رض) فرض است و امامين (امام محمد (رض) و امام ابويوسف (رض) شاگردان امام اعظم (رض)) گويند كه نماز وي تمام است.