معاني دعاء در لغت: 

دعاء از دعو می باشد كه: 

داراي يك اصل است و آن توجه كسي را به خود جلب کردن با صدا يا كلامی دیگر. (مقائيس اللغه باب الدال و العين و ما يماثلها - المغرب في ترتيب المعرب ج2ص226ش جديده)

معني دعاء صدا كردن و خواندن می باشد.گفته می شود: دعوت فلاناً: یعنی فلاني را صدا زدم. (اساس البلاغه ج1ص288 - تاج العروس فصل الدال مع الواو و الياء - الصحاح الجواهري باب الواو و الياء)

"دعاء: خواهان بودن و حريص بودن به آنچه که در نزد الله ﷻ است از خير و مبالغه در درخواست از وی. و از آن جمله است: {*ادعوا رَبَّكم تَضَرُّعاً و خفْيَة(55)*} (سوره اعراف آیه 55) (از پروردگار خود بخواهيد و درخواست كنيد با زاري و با صداي آهسته)." (تاج العروس فصل الدال مع الواو و الياء - لسان العرب باب الدال - قاموس المحيط فصل الدال - المصباح المنير ج3ص225ش جديده- المحكم و المحيط الاعظم ج1ص319)

دعاء: يعني عبادت و همچنين كمك خواستن. (تاج العروس فصل الدال مع الواو و الياء)

"دعاء در بعضي مواقع معني عبادت كردن می دهد مانند: *{إِن الذين تَدْعون من دون الله عِبادٌ أَمثالُكم} (سوره اعراف آیه 194) آنهايى كه جز اللّه ﷻ به خدايى مى‏خوانيد، بندگانى چون شمايند* (لسان العرب باب الدال فصل العين)

"معني دعاء بر سه وجه است: 

1) به يگانگي ياد كردن الله ﷻ و ثناء و ستايش وی تعالی؛ مثل «يا اللَّهُ لا إِله إِلا أَنت»، و يا گفتن «ربَّنا لكَ الـحمدُ». و مانند {*وقال ربُّكم ادعونـي أَستَـجِبْ لكم إِنَّ الذين يَسْتَكبرون عن عِبادتـي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرينَ. (سوره غافر آیه 60) پروردگارتان گفت: بخوانيد مرا تا شما را پاسخ گويم. آنهايى كه از پرستش من سركشى مى‏كنند زودا كه در عين خوارى به جهنّم درآيند.*} در اينجا كساني كه از دعاء الله ﷻ تكبّر می ورزند، کسانی هستند كه از توحيد و ثناء الله ﷻ، تكبّر می ورزند.

2) درخواست عفو و بخشش و رحمت و مانند آن از الله ﷻ؛ مثل اللهم اغفر لنا.

3) از الله ﷻ درخواست چيزهاي مادي كردن؛ مثل اللهم ارزقنـي مالاً و ولداً.

و وجه تسميه اينها به نام دعاء؛ بخاطر اين است كه همه ي اينها با الفاظي مانند «يا رحمان و يا الله و اللهم» آغاز كرده می شود." (لسان العرب باب الدال فصل العين)

والدّعْوَةُ؛ بالفتْحِ: دعوت مردم به غذا می باشد و بالكسر ادّعاي نسب می باشد. (مقائيس اللغه باب الدال و العين و ما يماثلها- جمهره اللغه ج1ص791 - تاج العروس فصل الدال مع الواو و الياء - الصحاح الجواهري باب الواو و الياء - المصباح المنير ج3ص225ش جديده - المغرب في ترتيب المعرب ج2ص226ش جديده)

ودَعْوَةُ الحَقِّ: شهادَةُ أَن لا إلَه إلاَّ الله. (تاج العروس فصل الدال مع الواو و الياء -لسان العرب باب الدال - المحكم و المحيط الاعظم ج1ص319)

وما دَعاكَ إلى هذا الأَمْرِ: چه چيزي تو را به اين كار كشانده است. (تاج العروس فصل الدال مع الواو و الياء- لسان العرب باب الدال فصل العين)

والدّعاءُ: الإيمانُ. (تاج العروس فصل الدال مع الواو و الياء)

دَعاهُ الله: الله ﷻ وی را عذاب داد. (لسان العرب باب الدال فصل العين)

هر چيزي در روي زمين به چيز ديگري احتياج پيدا كند، همانا آن چيز را خواسته است. مثلاً به کسی که لباسش مندرس شده است گفته می شود: قد دَعَتْ ثِيابُكَ یعنی احتیاج به پوشیدن یکی دیگری پیدا کردی. (تاج العروس فصل الدال مع الواو و الياء - لسان العرب باب الدال فصل العين)

نتيجه گيري از معاني دعاء: 

دعاء در معاني: خواندن- صدا كردن – نداءكردن- عذاب دادن– عبادت كردن- به يگانگي يادكردن و ثناء گفتن- بر كاري باعث شدن – ايمان- حريص بودن به آنچه نزد الله ﷻ است، می باشد.